Doğal taşlar, milyonlarca yıl boyunca ısı ve basınç altında oluşan minerallerden oluşur. Bu süreçte, farklı koşullara maruz kalan mineraller, farklı şekillerde kristalleşir ve sonunda taşların oluşumunu sağlar.
Sahip oldukları renkleri, içerdikleri minerallerden alırlar. Örneğin, ametist taşı mor rengini, içerisindeki demir ve manganez minerallerinden alır.
Kullanıma bağlı olarak zaman içerisinde kararabilmektedir. Bu kararmanın başlıca nedenleri şunlardır:
Ter ve Nem
Ter ve nem gibi dış etkenlerden etkilenebilir. Ter, taşların yüzeyinde ince bir tabaka oluşturarak kararmasına neden olabilir. Nem ise, taşların yüzeyinde biriken minerallerin çözülmesine ve taşların renginin değişmesine neden olabilir.
Oksijen
Havadaki oksijen ve nem ile temas ettiğinde kimyasal reaksiyonlar meydana gelebilir. Bu reaksiyonlar sonucunda taşın yüzeyinde siyah veya koyu renkli bir tabaka oluşabilir. Örneğin, siyah akik taşının kararması, havadaki oksijen ve nem ile reaksiyona girmesi sonucu oluşur.
Işık
Işığa maruz kaldığında zaman içerisinde kararabilir. Bu durum, taşların yüzeyinde bulunan renk pigmentlerinin bozulmasına neden olur.
Kir ve Toz
Kir ve toz ile temas ettiğinde bu maddeler taşın yüzeyinde birikebilir. Bu birikme, taşın renk pigmentlerinin görünmesini engelleyebilir.
Çevresel etkileşimlere açık olduklarından, yosun, likenler veya diğer bitki örtüsü gibi biyolojik organizmaların yerleşimine de maruz kalabilir. Bu organizmaların salgıları veya atıkları, taşın yüzeyinde lekelenmelere ve kararmalara sebep olabilir.
Doğal Taşın Kararmasını Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
- Doğal taşları ter ve nemden korumak: Doğal taşları, ter ve nem ile temas ettirmekten kaçınmak gerekir. Bu amaçla, doğal taşlı takıları, banyo veya duş yaparken çıkarmak ve taşları temizledikten sonra iyice kurutmak önemlidir.
- Doğal taşları ışıktan korumak: Doğal taşları, uzun süre ışığa maruz bırakmamak gerekir. Bu amaçla, doğal taşlı takıları, güneşten korumak ve ışıklı ortamlarda kullandıktan sonra kapalı bir kutuda saklamak önemlidir.
- Doğal taşları kimyasallardan korumak: Doğal taşları, bazı kimyasal maddelerle temas ettirmekten kaçınmak gerekir. Bu amaçla, doğal taşlı takıları, temizlik yaparken sert kimyasal maddeler kullanmamak ve taşları kozmetik ürünlerinden uzak tutmak önemlidir.
Doğal Taş Kararması Nasıl Giderilir?
Doğal taş kararması, hafif ise, taş yüzeyini yumuşak bir bez veya fırça ile silmek ve ardından taş temizleme solüsyonu ile temizlemek suretiyle giderilebilir. Kararma daha fazla ise, profesyonel bir kuyumcudan yardım almak gerekebilir.
Doğal taşların kararması, genellikle aşağıdaki faktörlerden etkilenir:
- Taşın türü: Bazı taşlar, diğerlerinden daha kolay kararır. Örneğin, hematit taşı, çok kolay kararan bir taştır.
- Taşın yüzeyi: Taşın yüzeyi pürüzsüzse, kararma daha az görülür. Taşın yüzeyi pürüzlüyse, kararma daha fazla görülür.
- Taşın kullanım şekli: Taş, sık kullanılırsa, kararma daha fazla görülür. Taş, az kullanılırsa, kararma daha az görülür.
